- Przewody rurowe doprowadzające wodę dla wersji R.A. (uchwyt spawalniczy
chłodzony wodą) do szybkozłączek.
- Zwrócić uwagę, aby wtyczki były prawidłowo dokręcone w celu uniknięcia
przegrzewania się i utraty skuteczności urządzenia.
- Podłącz przewód rurowy doprowadzający gaz do reduktora i dokręć zacisk
znajdujący się w wyposażeniu urządzenia; następnie podłącz drugi koniec
przewodu rurowego do specjalnej złączki, znajdującej się z tyłu podajnika drutu i
dokręć zacisk znajdujący się w wyposażeniu.
Podłączenie przewodu powrotnego prądu spawania
- Podłącz przewód do spawanego przedmiotu lub do metalowego stołu, na którym
został umieszczony, najbliżej jak tylko jest to możliwe do spawanego złącza.
- Przewód należy podłączyć do szybkozłączki oznaczonej symbolem (-).
6. SPAWANIE: OPIS PROCESU
6.1 SPAWANIE METODĄ MMA
- Absolutnie konieczne jest zastosowanie się do zaleceń producenta elektrod, jeżeli
chodzi o prawidłową biegunowość oraz optymalny prąd spawania (zwykle tego
rodzaju zalecenia podane są na opakowaniu elektrod).
- Prąd spawania należy regulować w zależności od średnicy używanej elektrody
oraz rodzaju spoiny, którą zamierza się wykonać; poniżej podane są orientacyjne
wartości prądu, używane dla różnych średnic elektrod:
Ø Elektroda (mm)
1.6
2
2.5
3.2
4
5
6
8
- Proszę zwrócić uwagę, że przy jednakowych wartościach średnicy elektrody większe
wartości prądu bądą używane do spawania poziomego, podczas gdy do spawania
pionowego lub pułapowego należy używać prądów o niższych wartościach.
- Parametry mechaniczne spawanego złącza określone są, oprócz natężenia
wybranego prądu, również przez inne parametry spawania, takie ja: długość
łuku, prędkość i pozycje spawania, średnica i jakość elektrod (elektrody należy
przechowywać w suchym miejscu i chronić przed wilgocią w odpowiednich
opakowaniach lub pojemnikach).
- Parametry spawania zależą również od wartość ARC-FORCE (zachowanie
dynamiczne) spawarki. Ten parametr można ustawić na panelu lub też za pomocą
zdalnego sterowania na 2 potencjometry.
- Można zauważyć, że wysokie wartości ARC-FORCE powodują większe przetopienie
i umożliwiają spawanie w jakimkolwiek położeniu, typowe podczas spawania
elektrod zasadowych, natomiast niskie wartości ARC-FORCE umożliwiają bardziej
miękki łuk, bez rozpryskiwań, które są charakterystyczne podczas spawania
elektrody rutylowych.
Spawarka jest ponadto wyposażona w funkcje HOT START i ANTI STICK, które
gwarantują łatwy start i zapobiegają przyklejaniu się elektrody do spawanego
przedmiotu.
6.1.1 Proces
- OSŁANIAJĄC TWARZ maską spawalniczą pocieraj końcem elektrody o spawany
przedmiot, wykonując ruch jak podczas zapalania zapałki; jest to najbardziej
prawidłowy sposób zajarzenia łuku. Po włączeniu urządzenia VRD, zajarzenie
łuku następuje poprzez zetknięcie i następnie szybkie odsunięcie elektrody od
spawanego przedmiotu.
UWAGA: NIE UDERZAJ elektrodą o przedmiot, grozi to uszkodzeniem powłoki i
utrudnia zajarzenie łuku.
- Bezpośrednio po zajarzeniu łuku utrzymuj elektrodę w odpowiedniej odległości od
przedmiotu, równej średnicy używanej elektrody i utrzymuj tę odległość możliwie
jak najbardziej stałą podczas całego procesu spawania; pamiętaj, że nachylenie
elektrody w kierunku posuwu powinno wynosić około 20-30 stopni.
- Po zakończeniu ściegu spawalniczego przesuń końcówkę elektrody lekko do tyłu
względem kierunku posuwu i umieść ją nad kraterem, umożliwiając w ten sposób
jego wypełnienie, następnie szybko podnieś elektrodę nad jeziorko spawalnicze,
żeby zgasić łuk (Wygląd ściegu spawalniczego - RYS. M).
6.2 SPAWANIE METODĄ TIG
Spawanie metodą TIG jest procesem spawania wykorzystującym ciepło wytwarzane
przez łuk elektryczny, zajarzony i utrzymywany pomiędzy elektrodą nietopliwą
(wolfram) a spawanym przedmiotem. Elektroda wolframowa jest podtrzymywana
przez odpowiedni uchwyt spawalniczy, który przekazuje prąd spawania i zabezpiecza
elektrodę, jak również jeziorko spawalnicze przed utlenianiem atmosferycznym za
pomocą strumienia gazu obojętnego (zwykle Argon: Ar 99.5%), który wypływa z dyszy
ceramicznej (RYS. G)
Aby prawidłowo wykonać spawanie należy stosować elektrody o dokładnie takiej
samej średnicy i tej samej wartości prądu, patrz tabela (TAB. 3).
Elektroda wystaje zwykle z dyszy ceramicznej na 2-3mm i może wystawać do 8mm w
przypadku spawania kątowego.
Spawanie następuje poprzez stopienie brzegów złącza. W przypadku spawania
cienkich, odpowiednio przygotowanych grubości (do ok. 1mm) nie jest konieczne
zastosowanie materiału dodatkowego (RYS. H).
W przypadku większych grubości należy zastosować pałeczki do spawania - o tym
samym składzie, co materiał podstawowy i odpowiedniej średnicy - po odpowiednim
przygotowaniu brzegów (RYS. I). Aby spawanie zostało wykonane prawidłowo, zaleca
się dokładnie wyczyścić spawane przedmioty i usunąć z nich tlenek, olej, smary,
rozpuszczalniki, itp.
6.2.1 Zajarzenie LIFT
Zajarzenie łuku elektrycznego następuje w wyniku odsunięcia elektrody wolframowej
od spawanego przedmiotu. Ta metoda zajarzenia łuku powoduje mniej zakłóceń
elektro-magnetycznych, redukuje do minimum wtrącenia wolframu oraz zużycie
elektrody.
6.2.2 Proces
- Przyłóż końcówkę elektrody do spawanego przedmiotu lekko naciskając, następnie
podnieś elektrodę na wysokość 2-3mm z kilkusekundowym opóźnieniem, uzyskując
w ten sposób zajarzenie łuku. Spawarka dostarcza początkowo prąd I
sekundach będzie dostarczać ustawiony prąd spawania.
- Ustaw prąd spawania na określoną wartość pokrętłem enkodera (RYS. D (8));
dostosuj w razie konieczności podczas spawania do rzeczywistego obciążenia
Prąd spawania (A)
Min.
Max.
25
50
40
80
60
110
80
160
120
200
150
280
200
350
340
420
LIFT
cieplnego.
- Sprawdź prawidłowy dopływ gazu z uchwytu spawalniczego;
6.2.3 Spawanie metodą TIG DC
Spawanie metoda TIG DC przeznaczone jest dla wszystkich niskostopowych i
wysokostopowych stali węglowych oraz dla metali ciężkich, takich jak: miedź, nikiel,
tytan i ich stopy.
Podczas spawania metodą TIG DC z elektrodą na biegunie (-) jest zwykle używana
elektroda z 2% zawartością toru (pasek koloru czerwonego) oraz elektroda z 2%
zawartością ceru (pasek koloru szarego).
Niezbędne jest osiowe naostrzenie elektrody wolframowej z zastosowaniem ściernicy,
patrz RYS. L; zadbaj o to, aby końcówka była idealnie współśrodkowa w celu uniknięcia
odchyleń łuku. Ważne jest, aby szlifowanie zostało wykonane w kierunku wzdłużnym
elektrody. Operację tę należy powtarzać okresowo, w zależności od zastosowania
i zużycia elektrody lub też, jeżeli została ona przypadkowo skażona, utleniona lub
zastosowana nieprawidłowo.
W tabeli (TAB. 3) są podane orientacyjne dane dotyczące spawania metodą TIG DC.
6.3 PROCES ŻŁOBIENIA (GOUGING)
Proces żłobienia (GOUGING) wykorzystuje łuk elektryczny, który zajarzy się pomiędzy
specjalną elektrodą węglową, otuloną cienką warstwą miedzi i zasilaną prądem stałym
a poddawanym żłobieniu przedmiotem; łuk topi miejscowo metal, który jest następnie
usuwany przy pomocy strumienia sprężonego powietrza. W przypadku żłobienia
należy przygotować dla elektrody specjalny zacisk, który należy podłączyć do bieguna
ujemnego prądnicy oraz zawór sterujący dopływem sprężonego powietrza. Elektroda
węglowa jest przymocowywana do kleszczy i powinna wystawać na 70÷150 mm,
jest utrzymywana pod kątem około 45° w stosunku do przecinanego przedmiotu.
Ten kąt może zostać zredukowany do 20°. Głębokość żłobienia jest uzależniona od
ustawionego kąta oraz od prędkości przesuwania elektrody.
Brzegi zostaną powleczone warstwą tlenków i węglików, które należy następnie
usunąć przy pomocy szlifowania.
Ten proces może być stosowany również do cięcia blach, nawet, jeśli uzyskane brzegi
nie są zbyt równe.
Prąd żłobienia należy regulować w zależności od średnicy używanej elektrody.
Orientacyjnie podajemy niżej prąd zastosowany dla różnych średnic elektrody:
Ø Elektrody
(mm)
4
5
6.4
8
10
6.4 SPAWANIE METODą MIG-MAG
6.4.1 TRYB TRANSMISJI SHORT ARC (KRóTKI ŁUK)
Topienie drutu i odrywanie kropli następuje w wyniku zwarcia powstającego od
końcówki drutu do jeziorka spawalniczego (do 200 razy na sekundę).
Stale węglowe i niskostopowe
- Średnica drutów nadających się do użytku:
- Zakres prądu spawania:
- Zakres napięcia łuku:
- Gaz przeznaczony do użytku:
Stale nierdzewne
- Średnica drutów przeznaczonych do użytku:
- Zakres prądu spawania:
- Zakres napięcia łuku:
- Gaz przeznaczony do użytku:
Aluminium i stopy
- Średnica drutów przeznaczonych do użytku:
- Zakres prądu spawania:
- Zakres napięcia spawania:
- Gaz przeznaczony do użytku:
Typowa rurka kontaktowa powinna znajdować się równo z dyszą lub lekko wystawać,
w przypadku cieńszych drutów i niższych napięć łuku; dowolna długość drutu (stick-
out) będzie zwykle zawarta w przedziale od 5 do 12mm.
Zastosowanie: Spawanie w każdej pozycji, na cienkich grubościach lub też podczas
pierwszego przejścia w zasięgu ostrych krawędzi, ułatwiane przez ograniczone
obciążenie cieplne i łatwo kontrolowane jeziorka.
Uwaga: Transmisja SHORT ARC podczas spawania aluminium i stopów powinna być
stosowana z zachowaniem ostrożności (szczególnie w przypadku drutów o średnicy
>1mm), ponieważ może wystąpić zagrożenie wadliwego topienia.
6.4.2 TRYB TRANSMISJI SPRAY ARC (ŁUK NATRYSKOWY)
Topienie drutu następuje przy wyższych wartościach prądu i napięcia w stosunku
do "short arc", a końcówka drutu nie styka się już z jeziorkiem spawalniczym; z niej
powstaje łuk, przez który przenikają metalowe krople pochodzące z nieustannego
topienia drutu elektrody, czyli z braku zwarć.
Stale węglowe i niskostopowe
- Średnica używanych drutów:
- Zakres prądu spawania:
- Zakres napięcia łuku:
- Gaz przeznaczony do użytku:
Stale nierdzewne
- Średnica używanych drutów:
- Zakres prądu spawania:
- Zakres napięcia spawania:
- Gaz przeznaczony do użytku:
Aluminium i stopy
- Średnica używanych drutów:
- Zakres prądu spawania:
- Zakres napięcia spawania:
- Gaz przeznaczony do użytku:
W typowych zastosowaniach rurka kontaktowa powinna znajdować się wewnątrz
dyszy 5-10mm, tym dalej im wyższe jest napięcie łuku; dowolna długość drutu (stick-
out) będzie zwykle zawarta w granicach od 10 do 12mm.
Zastosowanie: Spawanie poziome przy grubościach nie mniejszych od 3-4mm
, po kilku
(bardzo płynne jeziorko); prędkość spawania oraz stopień osadzania są bardzo
wysokie (duże obciążenie cieplne).
- 81 -
Ciśnienie
Prąd spawania (A)
powietrza
Min.
Max.
90
150
200
250
300
400
350
450
450
600
CO
lub mieszanki Ar/CO
2
mieszanki Ar/O
mieszanki Ar/CO
mieszanki Ar/O
Natężenie
przepływu
bar
m
/h
3
4.0
15
4.0
15
4.0
15
5.5
40
5.5
40
0.6-1.2mm
40-210A
14-23V
lub Ar/CO
/O
2
2
2
0.8-1mm
40-160A
14-20V
lub Ar/CO
(1-2%)
2
2
0.8-1.6mm
75-160A
16-22V
Ar 99.9%
0.8-1.6mm
180-450A
24-40V
lub Ar/CO
/O
2
2
2
1-1.6mm
140-390A
22-32V
lub Ar/CO
(1-2%)
2
2
0.8-1.6mm
120-360A
24-30V
Ar 99.9%