jasno lśniącego materiału otaczającego gwiazdę centralną (widoczną tylko przy użyciu większych tele-
skopów) i nie posiada struktury gazowej w postaci kulistej lub eliptycznej. Spoglądając na Mgławicę
Pierścień z boku, przypomina ona Mgławicę Hantle (M27). Patrząc z Ziemi, patrzymy dokładnie na biegun
mgławicy.
Gwiazdozbiór Liska
Mgławica Hantle (M 27)
Odległość od Ziemi: 1 360 lat świetlnych
Mgławica Hantle (M27) była pierwszą odkrytą mgławicą planetarną. Ten nowy, fascynujący obiekt został
odkryty 12 lipca 1764 roku przez Charlesa Messiera. Obiekt ten jest widoczny niemal dokładnie od strony
płaszczyzny równikowej. Gdybyśmy mieli możliwość obejrzenia Mgławicy Hantle z jednego z jej bie-
gunów, zobaczylibyśmy prawdopodobnie kształt pierścienia, bardzo podobnego do znanej nam Mgławicy
Pierścień (M57). Przy dostatecznie dobrej pogodzie obiekt ten można obserwować wyraźnie nawet przy
małym powiększeniu.
ABC teleskopu
Co oznaczają poniższe terminy?
Okular (3):
Okular to układ obejmujący jedną lub więcej soczewek dostosowany do ludzkiego oka. Okular „przechwytu-
je" i dodatkowo powiększa wyraźny obraz uzyskiwany w ognisku soczewki.
Do obliczenia stopnia powiększenia służy prosty wzór:
Ogniskowa tubusu teleskopu / Ogniskowa okularu = Powiększenie
Powiększenie teleskopu jest również zależne zarówno od ogniskowej tubusu teleskopu, jak i ogniskowej
okularu. Jak widać z wzoru stosowanie okularu o ogniskowej 20 mm i tubusu teleskopu o ogniskowej 400
mm daje powiększenie obliczane następująco:
400 mm / 20 mm = powiększenie 20-krotne
Ogniskowa:
Każdy przyrząd, który powiększa obiekt metodą optyczną (soczewka), posiada określoną ogniskową. Ognis-
kowa to długość ścieżki, jaką przebywa światło od powierzchni soczewki do jej ogniska zwanego również
punktem skupienia. W punkcie skupienia obraz jest wyraźny. W przypadku teleskopu ogniskowe tubusu te-
leskopu i okularów łączą się.
Soczewka:
Soczewka odwraca padające na nią światło, dając wyraźny obraz w jej ognisku po przebyciu określonej
odległości (ogniskowej).
Powiększenie:
Powiększenie odnosi się do różnicy pomiędzy wielkością obiektu obserwowanego gołym okiem a jego
wielkością obserwowaną za pomocą przyrządu powiększającego (np. teleskopu). Wymiary obiektu obser-
wowanego gołym okiem przyjmuje się jako powiększenie pojedyncze lub 1X. Tak więc jeśli teleskop posiada
powiększenie 30-krotne (30X), wówczas oglądany przez niego obiekt wydaje się 30 razy większy w porówna-
niu z obserwacją gołym okiem. Patrz również „Okular".
34