80 | Polski
włożony tak, aby znajdował się na równi z krawędzią rękoje-
ści).
Ustawianie kierunku obrotów (zob. rys. C)
Za pomocą przełącznika obrotów (5) można zmienić kieru-
nek obrotów elektronarzędzia. Przy naciśniętym włączniku/
wyłączniku (6) jest to jednak niemożliwe.
– Obroty w prawo: Aby wkręcić wkręt/śrubę lub dokręcić
nakrętkę, należy przesunąć przełącznik kierunku obrotów
(5) w lewo aż do oporu.
– Obroty w lewo: Aby wykręcić wkręt/śrubę lub odkręcić
nakrętkę, należy przesunąć przełącznik kierunku obrotów
(5) w prawo aż do oporu.
Włączanie/wyłączanie
Aby włączyć elektronarzędzie, należy nacisnąć włącznik/wy-
łącznik (6) i przytrzymać go w tej pozycji.
Aby wyłączyć elektronarzędzie, należy zwolnić włącznik/wy-
łącznik (6).
Ustawianie prędkości obrotowej
Prędkość obrotowa włączonego elektronarzędzia może być
regulowana bezstopniowo, w zależności od siły nacisku na
włącznik/wyłącznik (6).
Lekki nacisk na włącznik/wyłącznik (6) oznacza niską pręd-
kość obrotową. Wraz ze zwiększającą się siłą nacisku pręd-
kość obrotowa rośnie.
Termiczny wyłącznik przeciążeniowy
Stosowanego zgodnie z przeznaczeniem elektronarzędzia
nie da się przeciążyć. Przy zbyt silnym obciążeniu lub prze-
kroczeniu dopuszczalnej temperatury akumulatora system
elektroniczny wyłącza elektronarzędzie na czas potrzebny,
aby osiągnęło ono optymalny zakres temperatur roboczych.
Ochrona przed głębokim rozładowaniem
Dzięki systemowi elektronicznej ochrony ogniw ECP (Elec-
tronic Cell Protection) akumulator litowo-jonowy jest zabez-
pieczony przed głębokim rozładowaniem. W przypadku roz-
ładowania akumulatora układ ochronny odłącza urządzenie:
narzędzie przestaje się poruszać.
Wskazówki dotyczące pracy
Nie wolno przykładać włączonego elektronarzędzia do
u
nakrętki/śruby. Obracające się narzędzia robocze mogą
ześlizgnąć się z nakrętki lub z łba śruby.
Wartości dla maksymalnych momentów obrotowych dokręcania śrub
Wartości podane w Nm, obliczone z pola przekroju śruby; wykorzystanie granicy plastyczności w 90 % (przy współczynniku
tarcia μ
= 0,12). Konieczna jest stała kontrola momentu dokręcania za pomocą klucza dynamometrycznego.
tot
Klasy wytrzymałości wg
Śruby standardowe
DIN 267
3,6
M 6
2,71
M 8
6,57
1 609 92A 49G | (07.09.2018)
Moment obrotowy jest uzależniony od czasu trwania udaru.
Maksymalny osiągnięty moment obrotowy wynika ze wszyst-
kich osiągniętych przez ruchy udarowe pojedynczych mo-
mentów obrotowych. Maksymalny moment obrotowy może
zostać osiągnięty po udarze trwającym 6–10 sekund. Po tym
czasie moment dokręcania podwyższa się już tylko minimal-
nie.
Czas trwania udaru należy ustalić oddzielnie dla każdego wy-
maganego momentu obrotowego dokręcania. Rzeczywiście
osiągnięty moment obrotowy dokręcania należy stale kon-
trolować za pomocą klucza dynamometrycznego.
Połączenia śrubowe twarde, sprężynujące lub miękkie
Momenty obrotowe osiągnięte w jednym cyklu udarów i po-
mierzone podczas próbnego wkręcania należy nanieść do
diagramu. W efekcie otrzyma się krzywą przebiegu momentu
obrotowego. Wysokość krzywej odpowiada maksymalnemu
momentowi obrotowemu, a jej nachylenie odpowiada czaso-
wi, w jakim zostanie on osiągnięty.
Przebieg momentu obrotowego zależny jest od następują-
cych czynników:
– Wytrzymałość śrub/nakrętek
– Rodzaj podłoża (podkładka, sprężyna talerzowa, uszczel-
ka)
– Wytrzymałość materiału przeznaczonego do ześrubowa-
nia
– Ilość/rodzaj smaru na połączeniu śrubowym
Zgodnie z powyższym rozróżnić można następujące rodzaje
zastosowań:
– Wkręcanie twarde ma miejsce w przypadku łączenia me-
talu z metalem przy użyciu podkładek. Po stosunkowo
krótkim czasie udaru osiągany jest maksymalny moment
obrotowy (stromy przebieg krzywej charakterystycznej).
Zbyt długi czas udaru szkodzi tylko maszynie.
– Wkręcanie sprężynujące ma miejsce, gdy łączony jest
metal z metalem, przy użyciu podkładek sprężystych,
sprężyn talerzowych, rozpórek lub śrub/nakrętek z gnia-
zdem stożkowym, a także przy zastosowaniu przedłużek.
– Wkręcanie miękkie ma miejsce w przypadku łączenia
np. metalu z drewnem lub w przypadku podłożenia pod-
kładki ołowiowej lub z włókniny.
W przypadku wkręcania sprężynującego lub miękkiego mak-
symalny moment obrotowy dokręcania jest niższy niż w przy-
padku wkręcania twardego. Konieczny jest też zdecydowa-
nie dłuższy czas udaru.
4,6
5,6
4,8
6,6
3,61
4,52
4,8
5,42
8,7
11
11,6
13,1
5,8
6,8
6,9
8,8
6,02
7,22
8,13
9,7
14,6
17,5
19,7
23
Śruby wysokiej
wytrzymałości
z naprężeniem
wstępnym
10,9
12,9
13,6
16,2
33
39
Bosch Power Tools