3.4. Schauen van de buiseinden
Direkt voor het lassen moeten de te lassen buiseinden vlak geschaafd worden.
Hiertoe wordt de elektrische schaaf (6) naar beneden geklapt en kan door het
indrukken van de tipschakelaar in de handgreep (20) ingeschakeld worden.
Tijdens het draaien van de schaaf, moeten de buiseinden met de aandrukhendel
(7) gelijkmatig tegen de draaischijven gedrukt worden. Er moet net zolang
geschaafd worden totdat er zich aan beide zijden een ononderbroken spaan
vormt. Nu zal de aandrukhendel (7), bij nog steeds ingeschakelde schaaf,
langzaam losgelaten moeten worden zodat er geen stuk spaan op de buiseinden
achterblijft. Na het terugklappen van de schaaf worden de geschaafde buiseinden
proefsgewijs tegen elkaar gedrukt om de vlakteparalleliteit en het axiale verzet
te kontroleren. De vlakteparalleliteit mag bij de opwarmdruk niet boven de in
fig. 7 aangegeven spleetbreedte uitkomen, het verzet op de buitenzijde van de
buis mag maximaal 10 % van de wanddikte bedragen. De geschaafde lasvlakken
mogen voor het lassen niet meer aangeraakt worden.
Indien de buis of het hulpstuk aan één kant niet verder of helemaal niet geschaafd
wordt, echter aan de andere kant nog wel geschaafd moet worden, dan wordt
de aanslag aan de onderkant van de schaafbehuizing naar die kant uitgeklapt,
die niet meer geschaafd behoeft te worden.
3.5. Werkvolgorde bij stomplassen
Bij het stomplassen worden de voegvlakken door een verwarmingselement op
lastemperatuur verwarmd en na het verwijderen van het verwarmingselement
onder druk gelast. Voor iedere las moet de temperatuur van het verwarmings-
element ter hoogte van het werkbereik van het verwarmingselement gekontro-
leerd worden. Zonodig dient men de temperatuur van het verwarmingselement,
zoals in 2.6. beschreven, te korrigeren. Bovendien moet voor iedere las het
verwarmingselement met een niet-pluizend stuk papier of doek en spiritus of
technisch alcohol gereinigd worden. In het bijzonder mogen er geen kunst-
stofresten op de coating blijven plakken. Tijdens het reinigen van het verwar-
mingselement moet er beslist op gelet worden, dat de anti-adhesieve coating
van het verwarmingselement niet door gebruik van gereedschappen beschadigd
wordt.
De werkvolgde wordt in fig. 8 afgebeeld.
3.5.1. Opwarmen
Bij het opwarmen worden de te lassen voegvlakken zolang tegen het verwar-
mingselement gedrukt tot zich een ril gevormd heeft. Tijdens het opwarmen is
b.v. voor PE een opwarmdruk nodig van 0,15 N/mm² (DVS 2207 Teil 1).
Overeenkomstig de verschillende buisdiameters en van de nood zake lijke druk-
klasse afhankelijke verschillende buiswanddikten, moet de druk kracht berekend
worden, die tegen de voegvlakken aangezet behoort te wor den om de ze
opwarmdruk van 0,15 N/mm² te bereiken. De drukracht F wordt berekend uit
het produkt van de opwarmdruk p en de buisoppervlakte A (F = p · A), d.w.z. de
buisvlakken moeten met een evenredig grotere drukkracht samengedrukt