Nadat u bepaald heeft in welke richting u wilt dat de
boom valt, moet u ook beoordelen wat de natuurlijke
valrichting van de boom is.
Die wordt bepaald door de volgende factoren:
•
Helling
•
Hoe gebogen de boom is
•
Windrichting
•
Takkenconcentratie
•
Eventueel gewicht van de sneeuw op de boom
•
Obstakels binnen de reikwijdte van de boom: bijv.
andere bomen, elektriciteitsleidingen, wegen en
gebouwen.
•
Kijk naar schade of rot in de stam, waardoor het
waarschijnlijk is dat de boom breekt en valt voordat u
dit verwacht.
Na deze beoordeling kan men gedwongen zijn om de
boom in zijn natuurlijke richting te laten vallen omdat
blijkt dat het onmogelijk of te gevaarlijk is om te proberen
de boom in de gewenste richting te laten vallen.
Een andere belangrijke factor, die geen invloed heeft op
de valrichting, maar wel belangrijk is voor uw
persoonlijke veiligheid, is dat u moet controleren of de
boom geen beschadigde of "dode" takken heeft die af
kunnen breken en u kunnen verwonden.
In de eerste plaats moet voorkomen worden dat de
vallende boom vastraakt in een andere boom. Het is erg
gevaarlijk om zoín vastgeraakte boom op de grond te
krijgen en het ongevalsrisico is erg groot. Zie instructies
in het hoofdstuk Hanteren van een mislukte poging.
BELANGRIJK! Op kritieke velmomenten moeten de
gehoorbeschermers direct na het voltooien van de
motorzaagwerkzaamheden opgeklapt worden, zodat u
geluiden en waarschuwingssignalen kunt opmerken.
Onderste gedeelte van de stam snoeien en
vluchtweg
Haal altijd tot schouderhoogte de takken van de stam.
Het is het veiligst van onder naar boven te werken en de
stam tussen u en de motorkettingzaag te houden.
Verwijder de vegetatie rond de boom en controleer of er
eventuele hindernissen (stenen, takken, kuilen enz.) zijn
zodat u gemakkelijk weg kunt komen wanneer de boom
begint te vallen. De vluchtweg moet in een hoek van
circa 135° (schuin achterwaarts) tegenover de geplande
valrichting liggen. (38)
1
Risicozone
2
Vluchtweg
3
Velrichting
Vellen
WAARSCHUWING! We raden
!
involdoende gekwalificeerde gebruikers
ten sterkste af bomen te vellen met een
zaagbladlengte die kleiner is dan de
stamdiameter!
Het vellen gebeurt met drie zaagsneden. Eerst maakt
men een inkeping die bestaat uit een bovenste inkeping
en een onderste inkeping, en daarna wordt het vellen
beëindigd met een zaagsnede. Door de inkepingen en
1154232-26 Rev.4 2012-02-13
ARBEIDSTECHNIEK
de motorzaagsnede op de juiste plaats aan te brengen,
kan men de valrichting erg nauwkeurig sturen.
Inkeping
Bij het aanbrengen van de inkeping begint men met de
bovenste inkeping. Sta aan de rechterkant van de boom
en zaag met trekkende ketting.
Breng daarna de onderste inkeping aan zodat die eindigt
waar de bovenste inkeping eindigt. (39)
De inkepingsdiepte moet 1/4 van de stamdiameter
bedragen en de hoek tussen de bovenste en de onderste
inkeping ten minste 45°.
De beide inkepingen ontmoeten elkaar op de
inkepinglijn. De inkepinglijn moet volkomen horizontaal
liggen en tegelijkertijd een rechte hoek (90°) vormen met
de gekozen valrichting. (40)
Zaagsnede
De motorzaagsnede wordt aangebracht vanaf de andere
kant van de boom en moet volkomen horizontaal liggen.
Sta links van de boom en zaag met trekkende ketting.
Breng de motorzaagsnede ca. 3-5 cm (1,5-2") boven de
horizontale lijn van de inkeping aan.
Steek de schorssteun (indien deze gemonteerd is)
achter het scharnierstuk. Zaag met vol gas en duw de
ketting/het zaagblad langzaam in de boom. Let op of de
boom niet in een richting beweegt die tegenovergesteld
is aan de gekozen valrichting. Breng zodra de snijdiepte
dit toelaat, een velwig of een breekijzer aan in de
motorzaagsnede. (41)
De motorzaagsnede moet parallel met de inkepinglijn
beëindigd worden zodat de afstand tussen beiden
tenminste 1/10 van de stamdiameter bedraagt. Het niet
doorgezaagde gedeelte wordt scharnierstuk genoemd.
Het scharnierstuk doet dienst als scharnier en stuurt de
richting van de vallende boom. (42)
Als het scharnierstuk te klein is of doorgezaagd is of als
de inkeping of de motorzaagsnede verkeerd geplaatst
zijn, kan men alle controle over de valrichting van de
boom verliezen.
Wanneer de motorzaagsnede en de inkeping klaar zijn,
moet de boom uit zichzelf beginnen te vallen of met
behulp van de velwig of het breekijzer.
We raden aan een zaagbladlengte te gebruiken die groter
is dan de stamdiameter van de boom, zodat de zaagsnede
en de inkeping aangebracht kunnen worden met een
zogenaamde "enkelvoudige snede". Zie de instructies in
het hoofdstuk Technische gegevens welke
zaagbladlengtes wij aanbevelen voor uw motorkettingzaag.
Er zijn methodes om bomen te vellen met een
stamdiameter die groter is dan de zaagbladlengte. Bij deze
methodes is het risico dat de terugslagrisico-sector van het
zaagblad in contact komt met een voorwerp erg groot.
Hanteren van een mislukte poging
"Vastgeraakte boom" omlaag halen
Het is erg gevaarlijk om zoín vastgeraakte boom op de
grond te krijgen en het ongevalsrisico is erg groot.
Probeer de boom die ergens opgevallen is nooit naar
beneden te zagen.
Werk nooit binnen het risicogebied van bomen die vast
hangen in een andere boom.
Dutch – 459