BMR:
Podstawowa przemiana materii (BMR - Basal Metabolic Rate) to ilość enegrii potrzebnej organizmowi w
stanie spoczynku do podtrzymania głównych funkcji życiowych (np. przy 24-godzinnym leżeniu w łóżku).
Wartość ta zależy w znacznym stopniu od masy ciała, wzrostu i wieku. Wyświetlana jest w jednostkach
kcal/dzień i obliczana na podstawie uznanego naukowo wzoru Harrisa-Benedicta.
Tę ilość energii organizm musi koniecznie otrzymać w postaci pożywienia. Jeżeli przez dłuższy czas
organizm otrzymuje zmniejszoną dawkę energii, możne to negatywnie odbić się na zdrowiu.
AMR:
Aktywna przemiana materii (AMR = Active Metabolic Rate) to ilość energii potrzebnej organizmowi w
stanie aktywności na dzień. Zużycie energii wzrasta wraz ze zwiększaniem wysiłku fizycznego i określane
jest na wadze przy pomocy stopnia aktywności (1-5).
Aby utrzymać aktualną masę ciała, należy zużywaną energię uzupełniać w jedzeniu i piciu. Jeżeli przez
dłuższy czas organizmowi dostarczana jest zmniejszona ilość energii niż energia zużywana, organizm
czerpie niedobory energii z odłożonych komórek tłuszczowych, a masa ciała spada. Jeżeli natomiast przez
dłuższy czas organizmowi dostarczana jest większa ilość energii niż obliczony wskaźnik AMR, nadmiar
energii nie może zostać wykorzystany i odkładany jest w postaci komórek tłuszczowych, a masa ciała wz-
rasta.
Powiązanie wyników w czasie
Należy zwracać uwagę tylko na tendencje długookresowe. Krótkookresowe zmiany masy ciała w ciągu kil-
ku dni spowodowane są najczęściej utratą płynów.
Znaczenie wyników zależy od zmian masy ciała i procentowego udziału tkanki tłuszczowej, wody
oraz mięśni, a także okresu czasu, w jakim zmiany te zachodzą. Gwałtowne zmiany w ciągu kilku dni
należy odróżnić od zmian średniookresowych (w ciągu kilku tygodni) i długoookresowych (w ciągu kilku
miesięcy).
Za podstawową zasadę należy uznać, iż krótkookresowe zmiany masy ciała wynikają prawie wyłącznie
ze zmian udziału wody w organizmie, natomiast średnio- i długookresowe zmiany mogą dotyczyć także
udziału tkanki tłuszczowej i mięśni.
• Jeżeli masa ciała spada w krótkim okresie, ale udział tkanki tłuszczowej wzrasta lub pozostaje na tym
samym poziomie, wskazuje to jedynie na utratę wody - np. po treningu, wizycie w saunie - albo na szyb-
ka utratę masy ciała wynikającą z ograniczonej diety.
• Jeżeli masa ciała wzrasta w dłuższym okresie, ale udział tkaki tłuszczowej spada lub pozostaje na t akim
samym poziomie, może to oznaczać wartościowe zwiększenie masy mięśni.
Jeżeli jednocześnie spada masa ciała i udział tkanki tłuszczowej, jest to wynikiem prawidłowej diety - spa-
da masa tłuszczu. W idealnym przypadku dietę należy wspomagać wysiłkiem fizycznym, ćwiczeniami fit-
ness lub treningiem siłowym. W ten sposób można w dłuższym okresie zwiększyć udział masy mięśniowej.
Nie można dodawać do siebie udziałów tkanki tłuszczowej, wody w organizmie czy mięśni (tkanka
mięśniowe zawiera także wodę).
63