1. Uruchamiania baterii napełnionych i naładowanych
Uruchamianie baterii nienapełnionych patrz oddzielna instrukcja.
Sprawdzić stan mechaniczny baterii. Przewód odprowadzający należy połączyć w
sposób zapewniający właściwy styk i prawidłową biegunowość. W przeciwnym wypad-
ku może dojść do zniszczenia baterii, pojazdu albo prostownika.
Momenty obrotowe dokręcania śrub biegunów przewodów odprowadzających i łączni-
ków:
Stal
M 10
23 ± 1 Nm
Należy kontrolować poziom elektrolitu. Jeżeli znajduje się on poniżej osłony przeci-
wrozpryskowej albo górnej krawędzi separatorów, wówczas należy najpierw dodać
oczyszczonej wody (DIN 43530, część 4), aż do uzyskania wymagane poziomu.
Baterie należy doładowywać zgodnie z pkt. 2.2.
Poziom elektrolitu należy uzupełniać przy zastosowaniu oczyszczonej wody, aż do
osiągnięcia poziomu nominalnego.
2. Eksploatacja
Eksploatacja akumulatorów trakcyjnych do pojazdów jest uregulowana przez
DIN EN 50272-3, «Akumulatory trakcyjne do pojazdów elektrycznych».
2.1 Rozładowywanie
Otwory wentylacyjne nie mogą być zamykane albo przykrywane.
Właczanie albo wyłączanie połączeń elektrycznych (np. wtyczek) może odbywać się
tylko przy wyłaczonym prądzie.
W celu osiągnięcia optymalnej trwałości nie należy dopuszczać do rozładowania
podczas eksploatacji w zakresie większym niż 80% pojemności znamionowej
(rozładowanie głębokie).
Odpowiada min. gęstość elektrolitu 1,13 kg/l na końcu rozładowania. Wyładowane
baterii należy natychmiast ładować i nie wolno ich pozostawiać w stanie rozłado-
wanym. Dotyczy to również baterii częsciowo rozładowanych.
2.2 Ładowanie
Ładowanie można przeprowadzać jedynie prądem stałym. Dopuszczalne są wszystkie
metody ładowania podane w DIN 41773 i DIN 41774.
Podłączać tylko do prostowników przystosowanych do danej wielkości baterii, aby uni-
knąć przeciążeń przewodów elektrycznych i styków, niedopuszczalnego gazowania i
wypływania elektrolitu z ogniw.
W obszarze gazowania nie wolno przekraczać prądów granicznych, zgodnie z
DIN EN 50272-3. Jeżeli prostownik nie został zakupiony razem z baterią, wówczas
celowe jest zlecenie serwisowi producenta sprawdzenie przydatności prostownika.
Podczas ładowania trzeba dbać o właściwe odprowadzanie powstąjacych gazów.
Należy otworzyć albo zdjąć pokrywę skrzyni lub osłony komory, w której zamontowane
są baterie. Korki zamykające pozostają na ogniwach lub pozostają zamknięte. Baterie
należy podłączyć do wyłączonego prostownika z zachowaniem właściwej bieguno-
wości (plus do plusa lub minus do minusa). Następnie należy włączyć prostownik.
Podczas ładowania temperatura elektrolitu zwiększa się o ok. 10 K. Z tego powodu
ładowanie powinno zostać rozpoczęte dopiero wtedy, gdy temperatura elektrolitu jest
niższa niż 45° C. Temperatura elektrolitu baterii powinna wynosić przed ładowaniem
co najmniej +10° C, gdyż w przeciwnym wypadku nie uzyska się prawidłowego łado-
wania.
Ładowanie uważa się za zakończone, jeżeli gęstość elektrolitu i napięcie baterii
zachowują stałą wartość przez 2 godziny.
Specjalne wskazówki do eksploatacji akumulatorów w obszarach zagrożenia. Są to
baterie, które zgodnie z EN 50014, DIN VDE 0170/0171 Ex I są stosowane w obsza-
rach zagrożonych występowaniem wybuchowej mieszaniny powietrza i gazów kopal-
nianych lub wg Ex II są przewidziane do stosowania w obszarach zagrożonych wybu-
chem.
Podczas ładowania i póżniejszego gazowania należy na tyle podnieść albo otworzyć
pokrywę pojemnika, aby powstająca, wybuchowa mieszanina gazów utraciła swoje
zdolności wybuchowe, dzięki napowietrzeniu.
Pojemnik baterii zawierających pakiety ochronne płyt może być nakładane albo
zakładane najwcześniej 0,5 godziny po zakończeniu ładowania.
2.3 Ładowanie wyrównawcze
Ładowanie wyrównawcze słuzy do zapewnienia trwałosci i utrzymania pojemności.
Jest ono konieczne po wystąpieniu głębokiego rozładowania, po powtarzających się
niecałkowitych ładowaniach i po ładowania wg charakterystyki IU. Ładowanie
wyrównawcze należy wykonać bezpośrednio po ładowania ładowaniu normalnym.
Prąd ładowanie może wynosić maks.
5A/100 Ah pojemności znamionowej (zakończenie ładowania patrz pkt. 2.2).
Zwracać uwagę na temperaturę!
Zużyte baterie muszą być zbierane i poddawane recyklingowi oddzielnie od normalnych śmieci domowych (EKO 160601).
Obchodzenie się ze zużytymi bateriami opisane jest w dyrektywie UE o bateriach (91/157/EWG) oraz w krajowych przepisach o usuwaniu
odpadów (Polska: ustawa o gospodarowaniu niektórymi odpadami z dnia 11 maja 2001).
Proszę skontaktować się z dostawcą, aby uzgodnić z nim przyjęcie zwrotne i recykling zużytych baterii, albo zwrócić się do lokalnego
przedsiębiorstwa oczyszczania.
Zastrzegamy sobie prawo do dokonywania technicznych zmian.
72
2.4 Temperatura
Temperatura elektrolitu 30° C jest określania jako temperatura znamionowa. Wyższe
temperatury skracają trwałość a niższe temperatury zmniejszają istniejącą do dyspo-
zycji pojemność.
55° C stanowi temperaturę graniczną i nie jest ona dopuszczalna jako temperatura
eksploatacyjna.
2.5 Elektrolit
Gęstość nominalna elektrolitu odnosi się do 30° C i nominalnego poziomu elektrolitu w
stanie całkowicie naładowanym. Wyższe temperatury powodują zmniejszenie, a
niższe temperatury powodują zwiększenie gęstości elektrolitu. Związany z tym
współczynnik korekcyjny wynosi -0,0007 kg/l · K, np. gęstość elektrolitu 1,28 kg/l w
45° C odpowiada gęstości 1,29 kg/l w 30° C.
Elektrolit musi odpowiadać przepisom czystości wg DIN 43530, część 2.
3. Obsługa techniczna
3.1 Obsługa wykonywana codziennie
Po każdym rozładowaniu należy poddać baterię ładowaniu. Na końcu ładowania
należy skontrolować poziom elektrolitu. W razie potrzeby należy na końcu ładowania
dolać oczyszczonej wody, aż do uzyskania nominalnego poziomu elektrolitu. Poziom
elektrolitu powinien sięgać powyżej osłony przeciwrozpryskowej lub górnej krawędzi
separatorów oraz nie może wypadać poniżej oznaczenia poziomu elektrolitu „min.".
3.2 Obsługa wykonywana co tydzień
Po ładowaniu należy przeprowadzić oględziny pod kątem zanieczyszczeń albo usz-
kodzeń mechanicznych. Przy regularnym ładowaniu wg charakterystyki IU należy
przeprowadzić ładowanie wyrównawcze (patrz pkt. 2.3).
3.3 Obsługa przeprowadzana co miesiąc
Na końcu procesu ładowania należy zmierzyć i zapisać napięcia wszystkich ogniw
baterii blokowych, przy włączonym prostowniku.
Po zakończeniu ładowania należy zmierzyć i zapisać gęstość elektrolitu oraz tempera-
turę elektrolitu we wszystkich ogniwach.
Jeżeli wystąpią istotne zmiany w stosunku do wyników poprzednich pomiarów albo
różnice między ogniwami lub bateriami blokowymi, wówczas w celu przeprowadzenia
dalszej kontroli lub naprawy należy wezwać serwis.
3.4 Obsługa przeprowadzania do roku
Zgodnie z DIN VDE 0117 należy zlecać elektrykowi raz w roku, albo w razie potrzeby,
pomiar oporności izolacji pojazdu i baterii.
Kontrole oporności izolacji baterii należy przeprowadzać wg DIN EN 60254-1.
Zmierzona oporność izolacji baterii nie może być mniejsza niż 50 Ω/V napięcia zna-
mionowego, zgodnie z DIN EN 50272-3.
W przypadku baterii o napięciu znamionowym do 20 V, minimalna wartość oporności
izolacji wynosi 1000 Ω.
4. Konserwacja
Baterie należy zawsze utrzymywać w stanie czystym i suchym, aby uniknąć powsta-
wania prądów pełzających. Czyścić zgodnie z instrukcją ZVEI «Czyszczenie akumula-
torów trakcyjnych pojazdów».
Należy odsysać ciecz, znajdującą się w skrzyni akumulatorowej i usuwać ją zgodnie z
przepisami. Uszkodzenia izolacji skrzyni należy naprawiać, po uprzednim oczyszcze-
niu uszkodzonego miejsca, aby zapewnić oporność izolacji zgodną z DIN EN 50272-3
i uniknąć korozji skrzyni. Jeżeli konieczne jest wymontowanie ogniw, wówczas celowe
jest wezwanie w tym celu serwisu.
5. Magazynowanie
Jeżeli akumulatory zostają wyłączone na dłuższy czas z eksploatacji, wówczas należy
je magazynować w stanie całkowicie naładowanym, w pomieszczeniu suchym i
zabezpieczonym przed mrozem.
W celu zapewnienia gotowości baterii do pracy, należy stosować następujące sposoby
ładowania:
1. ładowanie wyrównawcze wg pkt. 2.3 co miesiąc
2. ładowanie konserwacyjne przy napięciu ładowania 2,23 V x liczba
ogniw.
Okres magazynowania należy uwzględnić przy określaniu okresu trwałości.
6. Usterki
Jeżeli stwierdzi się występowanie usterek w baterii lub prostowniku, wówczas
niezwłocznie należy wezwać serwis. Wyniki pomiarów, dokonanych z godnie z pkt.
3.3, upraszczają ustalanie przyczyn usterek i ich usuwanie.
Zawarcie umowy serwisowej z nami ułatwia rozpoznanie usterek we własciwym cza-
sie.