Yíkím yönü
A¤aç yíkímíndaki hedef, a¤ací, daha sonra kütükte yapílacak
olan budama ve kesme iflleminin, elden geldi¤ince "basit" bir
arazide yapílabilmesi için uygun bir biçimde
konumlandírmaktír. ‹nsan güvenlikli olarak gidip gelebilmeli ve
ayakta durabilmelidir.
A¤acín hangi yöne do¤ru yíkílmasí gerekti¤ine iliflkin karar
verdikten sonra a¤acín do¤al yíkílma/düflüfl yönünü de
de¤erlendirmelisiniz.
Bunu etkileyen faktörler flunlardír:
• E¤ilim
• E¤iklik
• Rüzgâr yönü
• Dallarín yo¤unluk alanlarí
• Olasí kar a¤írlí¤í
• A¤acın çevresindeki engeller: Örne¤in, di¤er a¤açlar,
elektrik hatları, yollar ve binalar.
• A¤aç gövdesindeki olası hasar ve çürüklere dikkat edin, bu
tip etkenler a¤acın bekledi¤inizden önce kırılmasına ve
devrilmesine neden olabilir.
Bu de¤erlendirmeden sonra insan a¤ací, do¤al yíkílma yönüne
do¤ru yíkmak zorunda kalabilir, çünkü a¤acín baflíndan beri
planladí¤í yöne do¤ru yíkímí olanaksíz ya da tehlikeli olabilir.
Yíkím yönünü de¤il ama sizin kiflisel güvenli¤inizi etkileyen bir
baflka önemli faktör ise a¤acín, kesim ifllemi sírasínda, koparak
bir sakatlanmaya yol açabilecek sakat ya da "ölü" dallarínín
olmamasídír.
En fazla kaçínílmasí gereken fley, yíkílan a¤acín baflka bir a¤aca
takílmasídír. Takı lmı fl bir a¤acı kurtarmak oldukça tehlikelidir
ve çok büyük kaza tehlikesi vardı r. Kötü yıkılmıfl bir a¤acı
gevfletme bafllı¤ı altındaki talimatlara bakın.
ÖNEML‹! Kritik yíkím anlarínda, kesim bittikten hemen
sonra ses ve uyarí sinyallerine dikkat edebilmek için
kulaklí¤ínízí çíkaríníz.
Alt dallarín budanmasí ve geriye çekilme
A¤aç gövdesini omuz yüksekli¤inde parçalara bölün. Yukarıdan
afla¤ıya çalıflmak ve a¤acı sizinle testere arasında tutmak daha
güvenlidir.
A¤aç çevresindeki alt bitki örtüsünü temizleyiniz ve a¤aç
yíkílmaya baflladí¤índa kolayca geriye çekilmeniz için olasí
engellere (tafllar, dallar, çukurlar v.b.) dikkat ediniz. Geri
çekilme yolu, a¤acín planlanan yíkílma yönünden geriye do¤ru
e¤imli ve yaklaflík 135 derece olmalídír. (39)
1 Risk bölgesi
2 Güvenli yol
3 Yíkím yönü
Yíkím
UYARI! Yeterli derecede kalifiye olmayan
!
kullanícílara, a¤aç çapíndan daha küçük bir
kílíç uzunlu¤uyla a¤aç yíkím ifllemine
kalkíflmamalaríní öneririz!
Yíkím, üç bíçkí kesim biçimiyle yapílír. Öncelikle, bir üst kesim
ile bir de alt kesimden oluflan yön kesimi yapílír, daha sonra ise
yíkím, yíkím kesimi ile son bulur. Bu kesim biçimlerinin yerli
yerince yapílmasí, yíkím yönünü bütünüyle yönetebilmenizi
sa¤lar.
Yön kesimi
440 – Turkish
ÇALIfiMA TEKN‹KLER‹
Yön kesimi'ne üst kesim ile bafllanír. A¤acín sa¤ tarafínda
durunuz ve çekifl durumundaki makineyle kesim yapíníz.
Daha sonra üst kesim'in bitti¤i yerde onunla çakíflacak biçimde
alt kesim'i yapíníz. (40)
Yön kesimi derinli¤i, a¤aç çapínín 1/4'ü kadar; üst kesim ile alt
kesim arasíndaki açí ise en az 45˚ olmalídír.
Bu her iki kesimin birleflti¤i yer ise yön kesim çizgisi olarak
adlandírílír. Yön kesim çizgisi tam tamína yatay olmalí ve ayní
zamanda, seçilmifl yíkím yönü karflísínda bir doflru açí (90˚)
oluflturmalídír. (41)
Yíkím kesimi
Yíkím kesimi, a¤acín öteki tarafíndan yapílmalí ve kesinlikle
yatay olmalídír. A¤acín sol tarafínda durunuz ve çekifl
durumundaki bíçkí zinciriyle kesim yapíníz.
Yíkím kesimi'ni, yön kesimi'nin yatay do¤rultusunun yaklaflík
3–5 cm (1,5-2 inç) yukarísíndan yapíníz.
Kílíç koruyucusunu (e¤er takílmíflsa) kírílma derecesinin
arkasína getiriniz. Tam gaz vererek kesim yapíníz ve bíçkí
zincirini/kílící, yavaflça a¤acín içine do¤ru sürünüz. A¤acín,
seçilmifl yíkím yönünün tersine do¤ru hareket edip etmedi¤ine
dikkat ediniz. Kesim derinli¤inin elvermesiyle birlikte, yön
kesimi bofllu¤una bir takoz koyunuz. (42)
Yíkím kesimi, her ikisi arasindaki mesafenin, a¤aç gövdesi
çapínín en az 1/10'i kadar oldu¤u yön kesimi çizgisi ile paralel
olarak sonuçlandírílacaktír. Gövdenin kesilmemifl bölümü
kírílma derecesi olarak adlandírílír.
Kírílma derecesi, yíkílmakta olan a¤acín yönünü belirleyen bir
takoz ifllevi görür. (43)
Kírílma derecesi'nin gere¤inden küçük ya da kesilmifl olmasí ya
da yön kesimi ve yíkím kesiminin yanlífl yerlerde bulunmasí,
a¤acín yíkím yönü üzerindeki denetimin tümüyle yitirilmesine
yol açar.
Yíkím kesimi ve yön kesimi tamamlandíktan sonra a¤aç ya
kendili¤inden ya da takoz ya da levye yardímíyla yíkílmalídír.
Yıkım ve yön kesimi'nin, basit bıçkı kesimi olarak adlandırılan
bir biçimde gerçeklefltirilebilmesi için a¤aç çapından daha
büyük bir kılıç uzunlu¤u öneririz. Motorlu bıçkı modeliniz için
hangi kılıç uzunluklarının önerildi¤ini ö¤renmek için Teknik
bilgiler bölümüne bakınız.
A¤aç çapínín kílíç uzunlu¤undan daha büyük olmasí durumunda
da a¤aç yíkím yöntemleri bulunmaktadír. Bu yöntemler, kílícín
geri tepme tehlikesi sektörünün bir cisimle temas etmesi gibi
büyük bir tehlikeyi de taflímaktadírlar.
Kötü yíkílmífl bir a¤ací gevfletme
Takílmífl bir a¤açín düflürülmesi
Takı lmı fl bir a¤acı kurtarmak oldukça tehlikelidir ve çok büyük
kaza tehlikesi vardı r.
Üzerine a¤aç devrilmifl bir a¤acı kesmeye asla çalıflmayın.
Sıkıflmıfl veya asılı kalmıfl bir a¤aç nedeniyle riskli olan bir
bölgede asla çalıflmayın.
Vinç kullanmanín en güvenlikli yöntemi.
• Traktöre monte edilmifl
• Taflínabilir
Gergin durumdaki a¤aç ve dallarín kesimi.
Hazírlíklar: Gerginli¤in hangi yöne do¤ru oldu¤unu ve "kírílma
noktasí" ní (yani daha da gerginlefltirilmesi durumunda,
kírílabilece¤i yer) anlamaya çalíflíníz.
Gerginli¤i nasíl giderece¤inize ve bunu baflaríp
baflaramayaca¤íníza karar veriniz. Özel olarak daha karmaflík
durumlarda en güvenlikli yöntem, motorlu bíçkídan vazgeçip bir
vinç kullanmaktír.
1153134-26 Rev. 3 2010-02-11