5
Eksploatacja i konserwacja
Ciśnienie robocze instalacji musi być co najmniej o 5% niższe od ciśnienia, przy
którym zawór bezpieczeństwa się zamyka. Dzięki temu zawór bezpieczeństwa
samoczynnie zamknie się po zadziałaniu. W przypadku wystąpienia niewielkich
przecieków, które mogą być spowodowane zanieczyszczeniami dostającymi się
między powierzchnie zaworu, można te zanieczyszczenia usunąć powodując
zadziałanie zaworu przez podniesienie grzybka. Jeżeli w ten sposób nieszczelność
nie może być usunięta, prawdopodobnie ma miejsce uszkodzenie powierzchni
uszczelniającej, które może być naprawione tylko w naszym zakładzie lub przez
autoryzowany personel specjalistyczny. W zależności od wersji zaworu grzybek
można podnieść obracając moletowaną nakrętkę nad pokrywą sprężyny w
kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (rys. 1), przy czym po tej
operacji nakrętkę należy obrócić w przeciwnym kierunku, by zamknąć zawór,
albo podnosząc dźwignię zamontowaną w górnej części zaworu (rys. 2). Na czas
transportu dźwignia jest przymocowana opaską do korpusu, opaskę te należy
zdjąć przed użyciem dźwigni.
Zawory bezpieczeństwa bez mieszków
Dodatkowo, w przypadku zaworów bezpieczeństwa bez mieszków (rys. 4),
możliwe jest odkręcenie całej górnej części od korpusu z użyciem
odpowiednich narzędzi i usunięcie zanieczyszczeń z gniazda i uszczelki.
Przed odkręceniem należy upewnić się, że zawór nie znajduje się pod
ciśnieniem.
Ciśnienie zadziałania i zamykania zaworu nie zmienia się po ponownym
skręceniu górnej części z korpusem.
Zawory bezpieczeństwa z mieszkami metalowymi
W przypadku zaworów bezpieczeństwa z mieszkami metalowymi (rys. 3) nie
wolno odkręcać górnej części od korpusu, gdyż po odkręceniu nie można
gwarantować szczelności w przypadku wystąpienia wzrostu ciśnienia
w rurze odprowadzającej.
Zawory bezpieczeństwa z gazoszczelnym kapturem
W zaworach z gazoszczelnym kapturem nie wolno oddzielić górnej części od
obudowy, gdyż wtedy nie ma gwarancji gazoszczelności. Jeżeli w celach
remontowych odkręcenie górnej części jest jednak konieczne, należy pamiętać
o odprężeniu sprężyny przed demontażem. Przed demontażem należy również
sprawdzić, czy i jakie medium może się znajdować pod kołpakiem. Istnieje
niebezpieczeństwo ewentualnego sparzenia środkiem żrącym lub zatrucia.
Podnoszenie grzybka jako czynność konserwacyjna
W przypadku zaworów bezpieczeństwa z mechanizmem wydmuchowym zalecane
jest – według odnośnych postanowień jest to również przepis – wydmuchanie
zaworu od czasu do czasu zależnie od urządzenia, aby przekonać się o funkc-
jonowaniu zaworu bezpieczeństwa. W tym celu zawory mogą być uruchomione
przy ciśnieniu ≥ 85% ciśnienia zadziałania. Grzybka nie wolno podnosić, gdy w
instalacji brak ciśnienia. W przypadku wytwornic pary należy testować lekkość
poruszania się części zaworu najrzadziej co 4 tygodnie, zgodnie z TRD 601.
Zawory bezpieczeństwa zabezpieczają zbiornik i system. Muszą być w stanie
zabezpieczyć przed nadmiernym wzrostem ciśnienia, nawet gdy wszystkie inne
urządzenia sterownicze i monitorujące, zamontowane dalej w instalacji, ulegną
awarii. W celu zapewnienia tego zawory bezpieczeństwa muszą być poddawane
czynnościom konserwacyjno-obsługowym, jak każde inne urządzenie techniczne.
Okresy czasu między kolejnymi czynnościami obsługowymi są ustalane przez
operatora w zależności od warunków eksploatacji.